Ankara

Estonya ile Türkiye arasında, ESTONYA CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA KÜLTÜR, EĞİTİM, BİLİM VE SPOR ALANLARINDA İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI imzalanmış, işbu anlaşma 1999 yılında yürürlüğe girmiştir. Ortak kültür ve sanatsal etkinliklerimiz sık sık düzenlenmekte, birçok Estonyalı sanatçı Türk meslektaşlarıyla yıllarca yakın bir işbirliği içindedirler.

Estonya, Türk öğrencilerin yurtdışında tercih ettikleri ülkeler arasındadır. 1993 yılında hem Tartu hem de Tallinn Üniversitesi’nde Türkçe dersleri verilmeye başlanmıştır. 1997 yılında Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Tallinn Üniversitesi Türk Dili Merkezi’nin açılışını gerçekleştirmiştir. Bunun çerçevesinde verilen dersler, Türk Dili ve Edebiyatı, Türk Lehçeleri, Türk Kültürü ve Türk Tarihi olmuştur. Daha sonraki yıllarda Tallinn Üniversitesi’nde Türk Dili ve Eebiyatı Anabilim Dalı’nı içeren Ortadoğu Filolojisi Bölümü (2000), Tartu Üniversitesi’nde ise Türk Büyükelçisi Erkan Gezer’in inisiyatifi üzerine Türk Dili Merkezi kurulmuştur.

Son on yılın kültürel etkinliklerinden bazıları aşağıdaki gibidir.

2008
Mart: Estonya Başbakanı Andrus Ansip, Estonya Ankara Büyükelçiliği tarafından Bolu’nun Gerede ilçesindeki Arkut Dağı’nda düzenlenen kayak maratonuna katılmıştır.

Haziran: Estonya Dışişleri Bakanı Urmas Paet, Türkiye Dışişleri Bakanı Ali Babacan ve Büyükelçi Fatma Şule Soysal, Tallinn Milli Kütüphanesi’nde dipomat Nur Sağman’ın ’Yıldönümün Kutlu Olsun, Estonya!’ adlı fotoğraf sergisinin açılışını yapmışlardır.

Kasım: Kars Film Festivali çerçevesinde Estonya yapımı çocuk filmleri seçkisi gösterilmiş, yarışmaya Rao Heidmets’in ’Doğal Yükümlülükler’ (’Kaasasündinud kohustused’) adlı filmi katılmıştır.

2009
Ekim: Ağrı’nın Doğubayazıt İlçesi’ndeki İshak Paşa Sarayı’nda, 180 yıl önce (1829) Ağrı Dağı’na tırmanan Estonyalı dağcı Parrot’un hayatını anlatan sergi açılmıştır. Açılışına, Estonya’nın Ankara Büyükelçisi Aivo Orav ve Estonya Tartu Üniversitesi Rektörü Alar Karis ile Ağrı Valisi Mehmet Çetin katılmıştır. Ayrıca, Estonya-Türkiye dağcı grubu Ağrı Dağı’na tırmanış yapıp Parrot’un zirvesine 180 yıl önce ulaştığı tarihte –9 Ekim– dağın zirvesine ulaşmıştır.

2010

Haziran: İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı ile Tallinn 2011 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı işbirliğinde besteci Arvo Pärt’ın ’Adem’in Yakarışı’ adlı eserinin dünya prömiyeri İstanbul Aya İrini’de yapılmıştır. Müzisyene Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından ’Yaşam Boyu Başarı’’ ödülünün takdim edildiği ve Estonya Cumhurbaşkanı Toomas Hendrik İlves’in katıldığı gecede eser, Tõnu Kaljuste yönetmenliğinde Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası ile Estonya Filarmonik Oda Korusu ve Vox Clamantis Toplulukları tarafından seslendirilmiştir.

Temmuz: İstanbul Aya İrini’de, Ellerhein Tiia-Ester Loitme yönetmenliğindeki Estonya Çocuk Korosu’nun konseri düzenlenmiştir.

2011
Şubat: Estonya Ankara Büyükelçiliği tarafından, Estonya’nın bağımsızlığının yıldönümü için Ankara yakınlarındaki Gölbaşı’nda Kuzey Yürüyüşü etkinliği düzenlenmiştir. Kuzey Yürüyüşü’nün yaratıcısı ve Marko Kantaneva markası altında yürüyüş aletleri üreten Estonya şirketi Kuzey Yürüyüşü’nü tanıtmıştır.

Temmuz: Ankara Devlet Operası, Estonya Saaremaa Opera Günleri’ne katılmıştır.

2012
Mayıs: Türkiye AB Bakanlığı ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi işbirliğinde İstanbul Boğaziçi Köprüsü’nde ’Kıtalararası Kuzey Yürüyüşü’ etkinliği gerçekleştirilmiştir. Yürüyüşe Estonya Dışişleri Bakanı Urmas Paet ve Türkiye AB Bakanı Egemen Bağıș katılmıştır.

Haziran: Estonya Milli Operası, Aspendos Opera Festivali’ne katılmıştır.

Aralık: Türkiye’de düzenlenen Avrupa Birliği İnsan Hakları Film Günleri çerçevesinde Estonya yapımı ’Lotte ve Aytaşı Sırrı’ çizgi filmi gösterilmiştir.

2013
Mayıs: Avrupa Günleri Festivali’ne Estonya Tenfold Rabbit grubu katılmıştır.

Aralık: Ankara’da düzenlenen Gezici Festival çerçevesinde Estonya yapımı çizgi filmleri, Avrupa Birliği İnsan Hakları Film Günleri’nde Sofi Oksanen ’Temizleme’ (’Puhastus’) kitabından ayarlanmış ve aynı adı taşıyan Antti Jokinen’in filmi gösterilmiştir.

2014
Aralık: Avrupa Birliği İnsan Hakları Film Günleri çerçevesinde ilk Estonya yapımı ‘Lisa Limone’ 3D animasyon filmi gösterilmiştir.

2015
Nisan: ’Bach Before & After’ Bach Festivali çerçevesinde İstanbul St. Antuan Kilisesi’nde Andres Mustonen yönetmenliğinde Glasperlenspiel Sinfonietta Yaylı Çalgılar Orkestrası’nın iki konseri, org sanatçısı Piret Aidulo’nun konseri düzenlenmiştir.

Ankara Uluslararası Film Festivali’nde Estonya-Gürcistan yapımı ’Mandalinalar’ filmi gösterilmiştir.

Eylül: Ankara’da pianist Tanel Joamets’in konseri düzenlenmiştir.

2016
Çeşitli festivalleri çerçevesinde hem İstanbul hem de Ankara’da, barok müziği topluluğu Hortus Musicus’un konserleri düzenlenmiştir.

Aralık: Ankara ve İstanbul’da Jaak Kilmi, Lennart Laberenz ve Reet Aus’un ’Out of Fashion’ filmi gösterilmiştir.

2017
Mart: Ankara’da Eston çello sanatçısı ve Türk piyanisti Hande Dalkılıç’ın konseri düzenlenmiştir.

Temmuz: Estonya’nın AB Konseyi Dönem Başkanlığı’nı kutlamak için Ankara CerModern Müzesinde düzenlenen resepsiyonda caz sanatçıları Erki Pärnoja ve Anna Põldvee konser vermişlerdir.

Aralık: İstanbul’da Hortus Musicus grubunun konseri düzenlenmiştir.

2018

Estonya’nın 100’üncü bağımsızlık yıldönümüne adanmış ve son 100 yılda Türkiye ile Estonya arasındaki ilişkileri anlatan sergi, Ankara Ortadoğu Teknik Üniversitesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi ve Bursa Uludağ Üniversitesi’nde açılmıştır.

Mart: Viljandi Kültür Akademisi Başkanı Iñaki Sandoval, ’Estonian Suite’ adlı bestesiyle İzmir Caz Festivali’ne katılmıştır.

Nisan: İstanbul’da Eston yazarın Jaan Kross’un ’Çarın Delisi’ (’Keisri hull’) eserinin Türkçe çevirisi tanıtılmış, Estonya Yazar Birliği Başkanı Tiit Aleksejev konuşma yapmıştır.

Mayıs: Bilkent Üniversitesi konser salonunda Anu Tali yönetmenliğinde ’Baltık 100’ adlı konser düzenlenmiş, Bilkent Üniversitesi Senfoni Orkestrası ile Letonya ve Litvanya solistleri sahne almışlardır.

Haziran: Estonya, Litvanya ve Letonya’nın 100’üncü yıldönümü kutlamaları çerçevesinde, Uluslararası Pera Festivalleri ile işbirliğinde Türk okul öğrencileri için ’Kehribar Yolu: Boğaz’dan Baltık’a’ adlı resim yarışması düzenlenmiştir.

2022

Estonyalı sanatçı Markus Kasemaa’nın ” Figures 1.0 & 1.5″ çizimlerinden oluşan sergi 26 Nisan – 25 Mayıs tarihleri arasında Ankara CerModern Sanat Merkezi’nde gerçekleştirildi.

2023

Estonya Filarmoni Oda Korosu, 25 Nisan’da İstanbul’da düzenlenen Dünya Koro Müziği Sempozyumu Festival Açılış Konseri’nde Türk Telekom Opera Salonu’nda sahne aldı. Estonya’nın önde gelen bestecileri Cyrillus Kreek ve Veljo Tormis’in eserleri seslendirildi. 26 Nisan’da koro, Arvo Pärt’ın eserlerinin de seslendirildiği St. Anthony Kilisesi’nde sahne aldı. Tõnu Kaljuste tarafından yürütüldü.

Jazz ikilisi NordicSounds – Villu Veski ve Tiit Kalluste, 10 Mayıs’ta Ankara Sanat Merkezi CerModern’de ve 11 Mayıs’ta İstanbul’un en ünlü caz kulübü Nardis Jazz Club’da sahne aldı.

İstanbul’da düzenlenen 16.’ci “Documentarist” belgesel film festivalinde (10-15 Haziran), Baltık belgeselleri programında beş Estonya belgeseli gösterildi: Valeria Anderson’un “Ve Çorba Zamanında Hazır” (1983); Heli Speek’in “Street ’79” (1979); Leida Laius’un “Bir İnsan Doğuyor…” (1975); Andres Sööt’ün yazdığı “Mars’ın En İyi 511 Fotoğrafı” (1968) ve Jaak Kilmi ile Kiur Aarma’nın yazdığı “Disco and Atomic War” (2009).

16-22 Haziran/11-16 Eylül/22-28 Eylül tarihlerinde Avrupa Film Günleri “Şehrinizde Avrupa Sinema Haftası” kapsamında Estonyalı “Eczacı Melchior” filmi Türkiye’nin on farklı şehrinde (Eskişehir, Trabzon,İzmir, Antalya, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Mersin ve Samsun) gösteriliyor.